Του Αντώνη Βασιλείου.
Ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των Τσάμηδων στη διάρκεια της Κατοχής, ήταν η σφαγή των 49 προκρίτων της Παραμυθιάς, στις 29 Σεπτεμβρίου 1943, σε συνεργασία βέβαια με τους Γερμανούς κατακτητές. Πρόκειται ουσιαστικά για τις εκτελέσεις 49 από τους επιφανέστερους κατοίκους της πανέμορφης Θεσπρωτικής κωμόπολης, σε αντίποινα για τον θάνατο 5 Γερμανών στρατιωτικών στις 24/9/1943 σε «ενέδρα ανταρτών», λίγο έξω από την Παραμυθιά.
«Άσε τη φανέλα παπαδιά. Εκεί που πάω δεν θα μου χρειαστεί. Το πετραχήλι φέρε μου.»…. Αυτά είπε ο παπά-Βαγγέλης Τσαμάτος στην πρεσβυτέρα του το πρωί της 29ης Σεπτεμβρίου 1943, λίγο πριν εκτελεστεί μαζί με άλλους 48 προκρίτους της Παραμυθιάς Θεσπρωτίας από τα γερμανικά τακτικά στρατεύματα κατοχής με την υπόδειξη και συνεργασία των Τσάμηδων της περιοχής.
Το εκτελεστικό απόσπασμα αποτελούσαν οκτώ Γερμανοί εθελοντές και έξι Τσάμηδες.
Τα ονόματα των εκτελεσθέντων 49 Προκρίτων της Παραμυθιάς.
- Τσαμάτος Παν. Ευάγγελος, ιερέας
- Αλιγιάννης Φ. Δημήτριος, χαλκουργός
- Αλιγιάννης Δημ. Ιωάννης, παντοπώλης
- Αλιγιάννης Φ. Κωνσταντίνος, χαλκουργός
- Αλιγιάνης Κ. Σωτήριος, παντοπώλης
- Αποστολίδης π. Απόστολος, υποδηματοποιός
- Βαλασκάκης Σωτ. Ελευθέριος, ιατρός
- Γιαννάκης Ιωαν. Νικόλαος, καθηγητής
- Δρίμτζιας Δημ. Χαράλαμπος, γεωργός
- Ευαγγέλλου Ε. Ευθύμιος, καφεπώλης
- Ζιάγκος Γ. Κωνσταντίνος, δημοτικός υπάλληλος
- Κακούρης Απ. Περικλής, δημοδιδάσκαλος
- Κατσούλης Αθ Κωνσταντίνος, δημοδιδάσκαλος
- Κλήμης Θεόδ. Δημήτριος, αγωγεύς
- Κοτσαλέρης Ε. Εμμανουήλ, δ/ντής υποκαταστ. Α.Τ.Ε. Παραμυθιάς
- Κουρσουμής Θ. Κωνσταντίνος, καφεπώλης
- Κωνσταντίνου ή Κωσταγιάννης Ιω. Κων/νος, σιδηρουργός
- Κωνσταντίνου ή Κωσταγιάννης Ιω. Παναγιώτης, σιδηρουργός
- Μάνος Π. Νικόλαος, εστιάτορας
- Μαρέτης Γ. Ανδρέας. Χρυσοχόος
- Μαρέτας Ν. Γεώργιος, εστιάτορας
- Μητσιώνης Αναστ. Ιωάννης, καφεπώλης
- Μουσελίμης Σπ. Γεώργιος, Ράπτης
- Μουσελίμης Π. Σταύρος, δημοτικός υπάλληλος
- Μπαζάκος Θ. Ιωάννης, δημοδιδάσκαλος
- Μπάρμπας Γ. Νικόλαος, έμπορος υφασμάτων
- Μπάρμπας Νικ. Σπυρίδων, έμπορος υφασμάτων
- Νάστος Χρ. Ευάγγελος, παντοπώλης
- Πάκος Γ. Πάκος, τυρέμπορος
- Παπαθανασίου Χρ. Βασίλειος, καφεπώλης
- Πάσχος Γ. Γεώργιος, παντοπώλης
- Πάσχος Δ. Λεωνίδας, τυρέμπορος
- Ράπτης Δ. Αθανάσιος, έμπορος
- Ρίγγας Γ. Αθανάσιος, έμπορος
- Σιαμάς Παν. Γεώργιος, ταχυδρομικός υπάλληλος
- Σιωμόπουλος Β. Κων/νος, γυμνασιάρχης
- Σπυρομήτσιος Παύλου Σπυρίδων, υποδηματοποιός
- Στρουγγάρης Απ. Ανδρέας, παντοπώλης
- Σωτηρίου Χρ. Κων/νος, αγωγεύς
- Σωτηρίου Κ Γεώργιος, αγωγεύς
- Τζώης Δημ. Κων/νος, βιβλιοπώλης
- Τσαμάτος Ευάγγ. Νικόλαος, Ράπτης
- Τσίλης Δημ. Κων/νος, αγωγεύς
- Τσορλας Δημ. Γεώργιος, δημοτικός γραμματέας
- Τσορλας Β. Θεόδωρος, υποδηματοποιός
- Τσορλας Β. Κων/νος, υποδηματοποιός
- Φάτσιος Γ. Θωμάς, μυλωθρός
- Φείδης Θ. Αριστοφάνης, λογιστής
- Χρυσοχόου Κ. Απόστολος, συνταξιούχος σχολάρχης και γραμματέας της μητροπόλεως.
Αιωνία η μνήμη αυτών.
