Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή ως τραγωδία στους κύκλους που κάνει.
Ο όρος «θουκυδίδεια παγίδα» εισήχθη στην ορολογία των διεθνών σχέσεων από τον καθηγητή πολιτικής επιστήμης Graham Allison του πανεπιστημίου Harvard.
Αναφέρεται στην περίπτωση που μια ανερχόμενη δύναμη αμφισβητεί την ηγεμονία μιας δύναμης που κατείχε κυρίαρχη θέση στο διεθνές σύστημα έως τότε.
Ο Αθηναίος Θουκυδίδης στην προσπάθεια του να καταγράψει τα αίτια που οδήγησαν στην έκρηξη του Πελοποννησιακού πολέμου θεώρησε πως η «πραγματική και ανομολόγητη αιτία του πολέμου ήταν η μεγάλη ανάπτυξη της Αθήνας, η οποία φόβισε τους Λακεδαιμονίους και τους ανάγκασε να πολεμήσουν».
Ήταν, επομένως, η άνοδος της Αθήνας και ο φόβος της Σπάρτης που κατέστησαν τον πόλεμο αναπόφευκτο.