Η Τουρκία είναι το κοκκινόμαλλο  θετό παιδί του ΝΑΤΟ.

Άρθρο στον ιστότοπο washingtonexaminer.com σε μετάφραση Αντώνη Βασιλείου

Με μια ιστορία στρατιωτικών πραξικοπημάτων, μια τάση για εσωτερικές καταστολές της διαφωνίας και ένα μεγάλο εθνικιστικό σερί, η εσωτερική πολιτική της μεσογειακής δύναμης ήταν πάντα περίπλοκη. Αυτό είναι σίγουρα η περίπτωση του σημερινού Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος όχι μόνο έχει τη συνήθεια να υποτιμά τις προτιμήσεις της Δύσης, αλλά είναι πολύ εντάξει με το να ρίχνει άμμο στα γρανάζια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του ΝΑΤΟ.

Τεχνικά, η Τουρκία είναι σύμμαχος των ΗΠΑ λόγω του καθαρού γεγονότος ότι είναι ένα από τα παλαιότερα μέλη της υπερατλαντικής συμμαχίας. Πρακτικά, όμως, είναι συχνά ένας δύσκολος, ανεξερεύνητος σύντροφος. Οι Τούρκοι δεν δέχονται εντολές από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες, και δεν κάνουν απαραιτήτως κουράγιο για να κατευνάσουν τους συναδέλφους τους μέλη του ΝΑΤΟ όταν προκύπτει μια διαφωνία και θέλουν να το μάθουν όλοι.

Είτε είναι η απόκτηση του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 από την Τουρκία, η απροθυμία να επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα για την εισβολή της στην Ουκρανία, τις περιοδικές στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των Κούρδων της Συρίας ή το μπλοκάρισμα των αιτήσεων ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, όλο και περισσότεροι αμυντικοί αναλυτές αμφισβητούν αν οι Τούρκοι θα έπρεπε να είναι καν στο ΝΑΤΟ.

Όπως έγραψαν στο ιστολόγιο washingtonexaminer.com, η Τουρκία όπως και η Ουγγαρία, θα πρέπει να τους ανασταλεί η συμμετοχή τους στο ΝΑΤΟ, επειδή οι ενέργειές τους δεν συμβαδίζουν με τις υποχρεώσεις των βάσει της ιδρυτικής συνθήκης της συμμαχίας. Η αποβολή της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ έχει τεθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια, όταν οι τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν στη βορειοανατολική Συρία το 2019. Επίσης ο Αμερικανός βουλευτής Eric Swalwell (D-CA) είπε ότι η απέλαση «πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι». Ο δε πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζον Μπόλτον είχε παρόμοια άποψη νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Δυστυχώς, η αποπομπή της Τουρκίας ή οποιουδήποτε άλλου μέλους από το ΝΑΤΟ δεν είναι τόσο απλή όσο δια της ανάτασης χειρών να πείτε στην εν λόγω χώρα να ετοιμάσει τις βαλίτσες της και να φύγει από το αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Τα διαδικαστικά ζητήματα της ουσιαστικής εκκίνησης ενός μέλους δεν έχουν καθοριστεί στην πραγματικότητα και δεν έχουν τεθεί καθόλου. Δεν υπάρχει τίποτα στη Συνθήκη του ΝΑΤΟ που να ορίζει ότι η αποβολή είναι ακόμη δυνατή. Ενώ το ιδρυτικό έγγραφο του ΝΑΤΟ αφιερώνει δύο άρθρα για την ένταξη νέων μελών, δεν περιέχει καμία λέξη για το πώς η μεγάλη συμμαχία θα μπορούσε να αναστείλει, πόσο μάλλον να εκδιώξει, την ένταξη μιας χώρας. Στην πραγματικότητα, ο μόνος τρόπος με τον οποίο το ΝΑΤΟ μπορεί να χάσει ένα μέλος είναι εάν μια χώρα ειδοποιήσει οικειοθελώς τη συμμαχία ότι σχεδιάζει να αποχωρήσει. Παρά τη στενή οικονομική και πολιτική σχέση του Ερντογάν με τη Ρωσία, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι σχεδιάζει να αποχωρήσει από τη συμμαχία σύντομα.

Θεωρητικά, το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να συγκαλέσει ειδική έκτακτη σύνοδο για να συζητήσει το ζήτημα. Αλλά επειδή όλες οι αποφάσεις εντός της συμμαχίας λαμβάνονται με συναίνεση, είναι δύσκολο να δούμε μια τέτοια σύνοδο ως κάτι περισσότερο από μια άσκηση δημοσίων σχέσεων που σκοπό έχει να φέρει σε δύσκολη θέση τους Τούρκους στην παγκόσμια σκηνή. Μια αλλαγή κανόνων είναι δυνατή για να μειωθεί το όριο ψήφου για την αποβολή ενός μέλους για κακή συμπεριφορά, αλλά πώς ακριβώς θα γινόταν μια αλλαγή κανόνων χωρίς να συμφωνήσουν όλοι στην αίθουσα; Δεν υπάρχει «πυρηνική επιλογή» στα καταστατικά. Το ΝΑΤΟ δεν είναι όπως η Γερουσία των ΗΠΑ.

Αλλά ας υποθέσουμε για μια στιγμή ότι οι κανόνες αλλάζουν και η απέλαση μιας χώρας γίνεται ξαφνικά δυνατή. Θα έδειχνε πράγματι την πόρτα στην Τουρκία; Ίσως, αλλά είμαι δύσπιστος, όχι επειδή πολλά μέλη του ΝΑΤΟ δεν είναι κουρασμένα από τα παιχνίδια του Ερντογάν, αλλά λόγω του προηγούμενου που θα δημιουργήσει για το μέλλον. Ένα μέλος που ψήφισε να διώξει την Τουρκία σήμερα θα μπορούσε να βρεθεί στη θέση της Τουρκίας στο μέλλον.

Το αν η Τουρκία θα πρέπει να συνεχίσει να είναι μέρος της συμμαχίας του ΝΑΤΟ είναι ένα διαφορετικό ερώτημα και λογικοί άνθρωποι θα διαφωνήσουν στην απάντηση. Αλλά όταν κάποιος λαμβάνει υπόψη του τις πρακτικές, το ερώτημα είναι αμφισβητήσιμο.